Εκτός από το δίκαιο Όσκαρ για το τιτάνιο πορτρέτο του Οπενχάιμερ και τη δεκαετή του θητεία στη σειρά του BBC που ολοκληρώθηκε σε 6 τμηματικές σεζόν, «Peaky Blinders», στον ρόλο του Τόμι Σέλμπι που τον έκανε διεθνώς διάσημο, και θα επαναλάβει, με ενθουσιασμό όπως δήλωσε, στην επερχόμενη μεταφορά της στη μεγάλη οθόνη, ο Κίλιαν Μέρφι δεν φιγουράρει απλώς στους all time σημαντικότερους ηθοποιούς που γεννήθηκαν στην Ιρλανδία, αλλά είχε ήδη αποδείξει ότι γεννήθηκε για το σινεμά, αψηφώντας τη στενή έννοια της καριέρας και τους περιορισμούς της εμφάνισης και της ηλικίας – ένας αυθεντικός καρατερίστας, αλλιώτικος και απόκοσμος, συγκινητικός στα όρια της συντριβής, ένας Ντάνιελ Ντέι Λιούις για τον 21ο αιώνα.
DISCO PIGS (2001)
Ο δολοφόνος με το αγγελικό πρόσωπο για τον αιώνα που διανύουμε είναι ο Ντάρεν του Κίλιαν Μέρφι, ένας εν δυνάμει ρομαντικός ζεν πρεμιέ που δείχνει τη βίαιη όψη της απωθημένης αγάπης του για την ομογάλακτη κολλητή του, Σινέιντ, τον πλατωνικό του έρωτα (από το μαιευτήριο, χωρίς διακοπή!) που στράβωσε άγρια, όταν εκείνη προτίμησε κάποιον άλλον. Προφητεύοντας το σκοτεινό ζόρι των millenials, η κόρη του σκηνοθέτη Τζιμ Σέρινταν, Κίρστεν, υπέγραψε μια νοσηρή ιστορία ενηλικίωσης, που ο Μέρφι γνώριζε καλά (όπως και ο «Pig» της ταινίας, μεγάλωσε στο Κορκ, και με αυτό τον ρόλο έκανε το θεατρικό του ντεμπούτο, το 1996) και άδραξε την ευκαιρία να δείξει το εύρος της μεταμορφωτικής του ευελιξίας, από την παιδιάστικη αγνότητα στη λυσσασμένη εκδικητικότητα, σε πείσμα των ζωγραφισμένων του χαρακτηριστικών και της σχετικά μικρής του πείρας μπροστά στην κάμερα.
28 ΜΕΡΕΣ ΜΕΤΑ (2001)
Την ίδια χρονιά, ο Μέρφι ξυπνά γυμνός μετά από κώμα σε ένα νοσοκομείο, για να ανακαλύψει σύντομα πως το Λονδίνο είναι τελείως έρημο, η ανθρωπότητα κινδυνεύει από εξαφάνιση εξαιτίας ενός θανατηφόρου ιού, και ευτυχώς δεν είναι μόνος. Με τις δυναμικές «28 Μέρες Μετά» των Ντάνι Μπόιλ και Άλεξ Γκάρλαντ, η φρίκη αναστήθηκε, το ίδιο και το zombie genre, και ο Ιρλανδός ηθοποιός χρίζεται πρωταγωνιστής, αφού ο Τζιμ βρίσκει τσαγανό εκεί που δεν το περίμενε κανείς και ηγείται της αντίστασης κατά των τεράτων.
BATMAN BEGINS (2005)
Ο Μπάτμαν ξεκινά, το ίδιο και η σχέση ζωής, όπως αποδείχτηκε στη συνέχεια, του Κίλιαν Μέρφι με τον Κρίστοφερ Νόλαν, εγκαινιάζοντας τη δημιουργική συνεργασία τους, που θα είχε λαμπρή συνέχεια με το «Inception», τη «Δουνκέρκη» και φυσικά το «Οπενχάιμερ», με τον Scarecrow, δηλαδή τον τέρμα διεφθαρμένο, ραδιούργο εξπέρ φαρμακολογίας Τζόναθαν Κρέιν, αφεντικό στο Άρκαμ και κανονικό φόβητρο, με την τοξίνη που ετοιμάζει για να αφανίσει τον πληθυσμό του Γκόθαμ. Σταθερός παράγων της απίστευτα επιτυχημένης τριλογίας, ο Scarecrow φέρει τη στάμπα του Μέρφι, ο οποίος σκέφτηκε να απαλλάξει τον χαρακτήρα από την κόμικ θεατρικότητά του, προτιμώντας απλούστερη μάσκα και άμεσο delivery – σταράτη κακία!
RED EYE (2005)
Με προφορά μακρόσυρτης αυτοπεποίθησης, ο Μέρφι παίρνει το αμερικανικό βάπτισμα του πυρός στο annus mirabilis του, το 2005, από τον μαέστρο Γουές Κρέιβεν, στο «Red Eye», ένα καθαρόαιμο θρίλερ κλειστοφοβικής ατμόσφαιρας και γοργού ρυθμού: ο Τζάκσον Ρίπνερ του είναι τρομοκράτης με αψεγάδιαστο γούστο, flirty τρόπους, σαρδόνιο σαδισμό και διάπλατο χαμόγελο που σκοτώνει και μπερδεύει (ο τέλειος κακός, όπως έγραψε η Μανόλα Ντάρτζις των «New York Times»), κλικάροντας τέλεια με τη Ρέιτσελ ΜακΆνταμς και το συνεχές σοκ που δοκιμάζει στη νυχτερινή πτήση.
ΖΩΗ ΣΕ ΑΝΑΠΟΔΗ ΤΡΟΧΙΑ (2005)
Πλαισιωμένος από την… Εθνική Ιρλανδίας (Νιλ Τζόρνταν στη σκηνοθεσία, Λίαμ Νίσον, Μπρένταν Γκλίσον και Στίβεν Ρέι συμπρωταγωνιστές, πάνω στο μυθιστόρημα του Πάτρικ Μακέιμπ «Breakfast on Pluto»), ο Κίλιαν Μέρφι αστράφτει και βροντάει ως ορφανό που εγκαταλείπει την ανάδοχη οικογένεια, τον ιερέα πατέρα, τον στενόμυαλο επαρχιωτισμό και το υποχρεωτικό bullying στην Ιρλανδία των ’60s για να ακολουθήσει το λονδρέζικο glam rock όνειρο και να εμπλακεί στον Απελευθερωτικό Στρατό. Η φανταχτερή, απελπισμένη τρανς γυναίκα που μετονομάζεται σε Γατούλα και ακολουθεί ένα αχαρτογράφητο, περιπετειώδη και συχνά διασκεδαστικό μονοπάτι (πολύ καλύτερο από τον διπλό ρόλο του Τζον και της Έμα Σκίλπα που υποδύθηκε πέντε χρόνια αργότερα στο αποτυχημένο «Peacock») είναι το πρώτο tour de force του ηθοποιού, αποσπώντας την προσοχή καθώς και το βραβείο της Ακαδημίας της ιδιαίτερης πατρίδας του.
Ο ΑΝΕΜΟΣ ΧΟΡΕΥΕΙ ΤΟ ΚΡΙΘΑΡΙ (2006)
Ελάχιστοι είναι οι κάτοχοι Όσκαρ πρώτου ρόλου οι οποίοι έχουν πρωταγωνιστική συμμετοχή σε ταινία που έχει αποσπάσει τον Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ Καννών: ο Έρνεστ Μποργκνάιν για το «Μάρτι» του Ντέλμπερτ Μαν, η Χόλι Χάντερ για τα «Μαθήματα Πιάνου» της Τζέιν Κάμπιον, ο Έιντριαν Μπρόουντι για τον «Πιανίστα» του Πολάνσκι. Ο Κίλιαν Μέρφι ανήκει στο σπάνιο κλαμπ, ως αστός Ντέιμιαν που εγκαταλείπει τη λονδρέζικη ιατρική του καριέρα για να ριχτεί μαζί με τον αδελφό του στο αντάρτικο ενάντια στους Άγγλους, στην Ιρλανδία του 1920, στο βραβευμένο «Ο άνεμος χορεύει το κριθάρι». Ενσαρκώνοντας έναν απρόθυμο αγωνιστή που παίρνει μια κρίσιμη, ηρωική απόφαση έναντι μιας λαμπρής όσο και ανώδυνης σταδιοδρομίας, για να γράψει Ιστορία, ο Ιρλανδός ηθοποιός τοποθετείται στον art κινηματογραφικό χάρτη, με ερμηνεία σαφήνειας και ευαισθησίας, αφήνοντας διακριτικά χώρο για το σκηνοθετικό όραμα του Κεν Λόουτς.
SUNSHINE (2007)
Δεύτερη συνεργασία με τον Μπόιλ και τον Γκάρλαντ, και πιστοποίηση των εξαιρετικών επιλογών του Ιρλανδού ηθοποιού, καθώς και της αγαστής συνεργασίας του με πολυπληθές και δη διεθνές καστ σε ensemble ταινίες, όπως σε αυτή την εγκεφαλική, «κιουμπρικική» επιστημονική φαντασία υψηλού κόνσεπτ και αφαιρετικού περιεχομένου. Οι τελευταίες στιγμές και ο μονόλογος του φυσικού Ρόμπερτ Κάπα που υποδύεται είναι το κλου του «Sunshine». Ο ίδιος δήλωσε πως η εμπλοκή του στη διαδικασία (ο Μπόιλ επέλεξε μια method προετοιμασία, με εκτεταμένες πρόβες των ηθοποιών και επιστημονική κατάρτιση από ειδικούς) τον ώθησε να μετατοπιστεί ελαφρώς σε ό,τι αφορά την πίστη του, από τον αγνωστικισμό στην αθεΐα.
ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΑΝΘΡΩΠΟΕΙΔΕΣ (2016)
Ελάχιστοι έχουν δει το «Anthropoid» του Σον Έλις, και δικαίως. Σε ακόμη μια περιπέτεια με φόντο τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και μια σχετικά άγνωστη επιχείρηση αναχαίτησης της επέλασης των ναζί από ηρωικούς outsiders με στόχο μια πρακτικά ακατόρθωτη δολοφονία ενός πανίσχυρου αξιωματικού, ο Μέρφι, σαν καλός στρατιώτης, δείχνει την κρυστάλλινη, αταλάντευτη αποφασιστικότητά του, δίπλα στον πιο «ανθρώπινο» Τζέιμι Ντόρναν. Ακόμη και σε ταινίες που δεν πέτυχαν, ή χάθηκαν στον σωρό, είναι δύσκολο να μην παρακολουθείς τι κρύβει πίσω από τα διλήμματά του.
ΕΝΑ ΗΣΥΧΟ ΜΕΡΟΣ 2 (2020)
Κι ενώ αναρωτιόμαστε πώς θα μπορούσε να κρατήσει το ενδιαφέρον και να επιτείνει το σασπένς ο Τζον Κραζίνσκι στο δεύτερο κεφάλαιο της δολοφονικής σιγαλιάς του «Ένα ήσυχο μέρος», ο Έμετ του Κίλιαν Μέρφι είναι, αν όχι η απάντηση, ένας εξαιρετικός λόγος για την ενίσχυση του συναισθηματικού κέντρου βάρους και της αφηγηματικής πλοκής ενός στέρεου sequel, σε έναν ρόλο-κλειδί.
ΜΙΚΡΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΣΑΝ ΚΙ ΑΥΤΑ (2024)
https://youtu.be/r5EMiYdOcdQ
Το «Small Things Like These» της Κλερ Κίγκαν μιλά με δύναμη μέσα από τα συμφραζόμενα για τη λανθασμένη τοποθέτηση των γυναικών σε μια εποχή που δεν είχαν καν χρόνο να σταθούν για να αναλογιστούν ποιες είναι και τι θέλουν, και μάλιστα με καταλύτη έναν άνδρα που δεν φέρει την κλισέ αύρα της αρρενωπότητας – η καριέρα του Κίλιαν Μέρφι οφείλει να μελετηθεί, εκτός από όλα τα άλλα, ειδικά για το γκρέμισμα του κλασικού machismo. Και στην ταινία του Τιμ Μιέλαντς, που θα προβληθεί τους επόμενους μήνες, νιώθει και επικοινωνεί το κενό ενός τραυματισμένου παιδιού και πλέον πατέρα κοριτσιών με αξιοθαύμαστη οικονομία και γλαφυρότητα.
ΠΗΓΗ: lifo.gr (Από τον Θοδωρή Κουτσογιαννόπουλο)